Om het voortbestaan van het unieke kleine kerkje in het groene hart van Voorhout te waarborgen voor toekomstige generaties is de Stichting Vrienden van de Kleine Kerk opgericht. De stichting wil dit doen door fondsen te werven die bestemd zijn voor de instandhouding van de cultuurhistorische monumenten die in het bezit zijn van de Protestantse Gemeente te Voorhout. De stichting organiseert minstens driemaal per jaar matinees en/of muziekavonden met, orgel- en pianoconcerten en gevarieerde optredens van (jonge) musici.

Als stichting willen we u graag voorstellen aan ons bestuur. Degenen die de concerten en evenementen organiseren om de Kleine Kerk te beschermen en te behouden voor de huidige generatie en toekomstige generaties. Ons bestuur bestaat uit 5 bestuursleden en een ambassadeur. Elk bestuurslid heeft affiniteit en ervaring met danwel cultureel erfgoed en/of op het muzikale vlak. Daarnaast heeft het bestuur goede contacten met de gemeente en een uitgebreid netwerk zowel in de regio als daarbuiten.

Eenheid in verscheidenheid en verscheidenheid in eenheid

In het groene hart van Voorhout staat de Kleine Kerk. De kerk staat op een hoog kerkhof en bestaat voor een groot deel uit het tufstenen koor van de middeleeuwse dorpskerk. De geschiedenis van de Kleine Kerk dateert van voor het jaar 1000. Volgens een brief van Keizer Hendrik IV werd Forenholte (het huidige Voorhout) in het jaar 1064 met zijn kapel aan het bisdom Utrecht geschonken. De Kleine Kerk in zijn huidige vorm is gebouwd in de 14e eeuw.

De eeuwen die volgen worden gekenmerkt door roerige tijden. In 1517 maakte Maarten Luther zijn bezwaren tegen de katholieke kerk duidelijk in 95 stellingen. Het officiële begin van de Reformatie. Vanaf 1543 is Keizer Karel V landsheer van alle Nederlandse gewesten. Hij voerde een stringente religieuze politiek – gericht op het onderdrukken van het protestantisme ter bescherming van het katholicisme – die uiteindelijk onder zijn zoon Filips II escaleerde in de Nederlandse Opstand (1568-1648), die leidde tot het ontstaan van de Nederlandse Republiek. De Voorhoutse pastoor Serrey gaat met zijn parochianen over naar het protestantisme. Ten tijde van dominee Boerhaave hebben vele parochianen de gereformeerde leer alweer achter zich gelaten.

Aan het einde van de 18e eeuw komen we onder Frans bewind in de zogenaamde Bataafse Republiek. In 1795 eisen de katholieken het kerkgebouw weer op dat dan zo’n 200 jaar protestantisme heeft uitgestraald. Er volgt een periode van tientallen jaren van twee Voorhoutse kerken onder één dak. Het schip van deze dorpskerk werd in 1809 teruggegeven aan de katholieken. Door een muur werd het schip afgescheiden van het protestantse gedeelte. Nadat de toren was uitgebrand door blikseminslag werd het rooms-katholieke deel gesloopt en werd de Sint Bartholomeuskerk in 1881 gebouwd. Nergens anders in Nederland staan een Hervormde Kerk en een Katholieke kerk zo dicht bij elkaar.

Onder de houten vloer van de Kleine Kerk liggen grafstenen van o.a. de beroemde Voorhoutse familie Boekhorst. Op de begraafplaats naast de kerk staat het baarhuisje dat evenals de kerk zelf, een rijksmonument is. In 1913 was de kerk te klein geworden en werd deze uitgebreid. De eerste steen werd toen gelegd door een 3,5 jarig meisje. In 1914 werd de vergrote kerk feestelijk in gebruik genomen en in 1988 is de kerk gerestaureerd. De Kleine Kerk is eigendom van de Protestantse Gemeente Voorhout.

1916 – Koninklijk bezoek van H.M. Koningin Wilhelmina

Wijlen koningin Wilhelmina bezocht tot tweemaal toe de Kleine Kerk om een dienst van dominee Ter Haar Romeny bij te wonen. De eerste keer was op 9 juli 1916. Het preekboek vermeldt in een klein bijzinnetje: “Bezoek van H.M. de koningin Wilhelmina”. Een krantenknipsel uit die tijd beschrijft het bezoek: “Nadat H.M. voor het zandlaantje was uitgestegen, geleidde het lid van den Kerkenraad de heer Van Vliet H.M. langs het laantje en de steenen trappen op over het keurig aangelegde Kerkplein het kerkgebouw binnen, waar ds. ter Haar Romeny voorging.”

Een maand later op 13 augustus 1916 bezocht Wilhelmina voor de tweede keer de Kleine Kerk. Na afloop van deze dienst wordt o.a. de zoon van de dominee, Adam Barend, gedoopt. In het doopboek staat geschreven dat de dopen “in het bijzijn van Hare Majesteit Koningin Wilhelmina“ hebben plaatsgevonden.

Wij heten u graag welkom als “Vriend” van onze stichting. Als “Vriend” bent u onmisbaar voor onze stichting en krijgt u (inclusief één introducee) jaarlijks gratis toegang tot één van de door de stichting georganiseerde concerten of voorstellingen in de Kleine Kerk. Als “Vriend” houden we u uiteraard op de hoogte van concerten, voorstellingen en andere door de stichting georganiseerde evenementen. Aanmelden als “Vriend” kan via het Vriendenformulier op deze website.

Als “Boezemvriend” krijgt u eveneens (inclusief één introducee) jaarlijks gratis toegang tot één van de door de stichting georganiseerde concerten of voorstellingen in de Kleine Kerk. Daarnaast krijgt u een eervolle vermelding op de lijst van “Boezemvrienden” op onze website. Als “Boezemvriend” houden we u uiteraard op de hoogte van concerten, voorstellingen en andere door de stichting georganiseerde evenementen. Aanmelden als “Boezemvriend” kan via het Vriendenformulier op deze website.

Boezemvrienden van de Stichting Vrienden van de Kleine Kerk te Voorhout

Dhr. Gertjan Poot

Protestantse Gemeente Voorhout – www.kleinekerk.nl

Wilt u ook uw naam hier vermeld zien staan? – wordt Boezemvriend!

Schoutenlaan 36 2215 ME Voorhout info@vriendenvandekleinekerk.nl KVK: 84163712 RSIN: 863117776 IBAN: NL38 RABO 0189 3718 89  

De Stichting Vrienden van de Kleine Kerk draagt bij aan het algemeen nut en is daarom bij de Belastingdienst geregistreerd als een ANBI, een Algemeen Nut Beogende Instelling. Hierdoor kan de stichting en degene die schenkt, gebruik maken van fiscale voordelen. Ons RSIN-of ANBI-nummer is 863117776.  

Volg ons ook op Instagram SCAN ME